Friday, July 17, 2020

MATTHAIA 14 CHHIARIN ZIRHO ILA! (1. Baptistu Johana thih, 2. Mipui 5000 hrâi, 3. Tui chunga kal)


1.      Lal Heroda’n a unau Philipa nupui Herodi a nei a. Baptistu Johana hian lal Heroda hnenah thil thiang lo ti lui lo tura a tih avangin Baptistu Johana lu tan a ni a. Lal Isuan chu chu a hriatin lawngin thlaler hmunah a kal hrang ta a. Engkimtithei nimahse, Lal Isua hian a rawngbawlna a chhunzawm zel theih nan a sahimna a zawng ve niin alang. Khawvel buaina leh Lal Isua kan zuina kawng min ti bahlah thei khawvel thil laka kan himna tur atan hian kan himna turin sahimna hmun kan pan ve a ngai thin. Chuti lova, kan him lohna hmuna kan awm reng chuan min ti chhe thei khawvel thil avangin kan nun kan hloh thei a ni.

2.      Lal Isua rawngbawlna thlahlel mipui tam takin Isua awmna lamah an zui a. Lal Isua hian amah thlahlel tu mipui tam tak a hmuh hian a khawngaih em em a. An damlote a tidam a. Lal Isua rawngbawlna laimu ah hian a rawngbawlte hmangaihna leh lainatna hi mipuiten an hmuh hmaih loh leh an thlakhlelh em em chu a ni.
          Chutia amah thlahlel tute a thu ngaithla tura lo pungkhawmte hnenah tisa damna a pek rualin, an tisa riltamna hi Isuan a ngai pawimawh em em a. An awmna hmun thlaler, ei tur awm lohna hmun mai nilo, khua pawh tlai lam tawh, eitur in lam khawmna hmun leh hun pawh a nih tawh loh hnuah, Lal Isuan Engkimtithei a nihzia tarlan a duh a.  Mipa naupangin a lo pai-Chhangper panga leh sangha pahnih lek hmangin mipui/patling hlir 5000 (hmeichhia leh naupang tiam lovin) eitur a buatsaih sak ta a. Puar taka an ei hnuah an ei bang nawi ringawt pawh bawmrang 12 an rut khat a nih kha.
          Lal Isua hian kan nun tuihalna leh riltamna min phu hru tur hian kan puarna khawp chiah emaw, kan duh tawk chiah chiah emaw min pek mai hi a duh tawk lova. Kan mamawh bak, a chuangliam hi min pek a phal a ni. Lal Isuan kan mamawh a pek theihna turin amahah tuihalna kan neih mai a tawk lova, amah kan zawn a kan zui erawh chu kan tih ve tur a ni.
          Mipui mamawh eitur lo paitu kha mipa naupang a ni ang hian, kan mamawh leh kan riltam lai taka kan mamawh kawltu hi mi ropui tak leh kan mi ngaihsan takte an ni kher thin lo. Mipui tam tak thu thup zinga mipa naupangte thil neih kha Isuan mal a sawm ang hian kan beisei loh lam atang hian Pathian malsawmna leh a ropuina kan dawng thin a ni.

Tawngtai leh fianrial: Lal Isuan mipui a tîn tir hnua a zirtirte lawnga a chuan luihtir a, ral leh lam kai hmasa tura a tirh khan, tlai tak a ni tawh a. Lal Isua chu amah chauhvin tlangah a tawngtai a. Lal Isuan a rawngbawl sak mipuiten damna, malsawmna an dawn theih nan nasa takin a tawngtai thin a. Hemi tum pawh hian zankhuain a tawngtai a. A zirtirten Isua an hmuh leh hun hi khawfing chah (zing tak khawvar hma) lai a ni.

3.      Tui chunga rawn kal Isua chu a zirtirte chuan hmuithla emaw tiin an hlau va. Mahse, Isuan a zirtirte a be nghal a “Thlamuang takin awm rawh u; keimah ka ni alawm; hlau suh u,” a ti a. A zirtirte tuifawn in a vawrh mangan laia hlauhna nena an awm lai chuan Thlamuantu Isua a rawn tawng ta. Kan nunah buaina, manganna, harsatna, hlauhna a lo thlenin Isua aw kan hre thin hi ava thlamuan thlak thin tak em! Lal Isua hi kan sualte min ngaidamtu, min tudamtu leh kan van kalkawng mai nilovin, he khawvel a kan awmlai pawh hian min thlamuan tu a ni si a.
          Petera’n Isua hnenah tuichunga kal a dil a. Isuan ‘lo kal ta che’ a ti a. Petera chuan an buaina tuifawn lam en lovin Isua lam a en a. Buaina chunga thuneitu thuin tuifawn chungah a kal ta a. Kan mimal nunah, chhungkua ah buaina kan tawh change, natna leh harsatna ka tawh change hian Isua lam en lovin khawvel kan thlir thin a. Kan mangang thin. Mahse, entur dik Lal Isua kan en chuan buaina chungah buai lovin kan kal thei thin a ni.
          Petera pawhin Isua lam en reng lova, thli tleh lam a en chuan chu buainaah chuan a pil dawn a nih kha. Mahse, Petera kha tuifawn avanga a pil dawn khan Tuifawn chunga thuneitu Isua a kova “Lalpa, min chhandam rawh” a tih veleh Isuan a ban ta nghal a, a chelh zui ta a ni. Isua hian Petera kha tuia pil tir te te lovin Petera bul a thleng hman mai nilovin a chhandam ta a nih kha. Isua hi kan hnenah a awm renga. Kan koh huna min bana min chelh mai tur hian min ban phakin Isua hi kan kiangah a awm reng tih hi I hre reng ang u.
          Lalpan malsawm che rawh se.

Sunday, July 5, 2020

MY LOCKDOWN DIARY (Ni 100 chuang diary atan chuan a tawi viau mai, mahse a sei tho si)


Khawvel tuamtu hrileng hlauhawm tak avangin March 22, 2020 ah sorkarin mipuite kan him zawk nan total lockdown a puang ta.
Kan himna tur atan a ni bawka mipuiin thu kan awih a, kan khawlai a reh nghal ṭhup mai. Ṭul bik thila Law & Order lengkawhtu, Medical lama mibik te leh official ṭhenkhat tih loh chu kan in khung ṭha hle mai. He hripui hian engtiang takin nge min tihbuai dawn tih hriatthiam a har bawk nen fimkhur a ngai si. Chutia thuawih ngai bawk si chu hunawl kan ngah duh hle mai.

Lockdown ṭantir chu kan awm thiam lo ṭan viau a, TV, Computer, Phone kan kar tawn a. Ni 2/3 a ral chuan hun hman ṭangkai dan tur rilruin a dap ṭan ta. Zan danga kan tih ziah hran lemloh zan 7:00 chhung inkhawmin bul kan ṭan a. Family speaker (Pa) in bul ṭanin kan rim nghal tlauh tlauh hle. Mahse, rin ai takin alo zawng chhang thlakin, a lo nuam a. Zantin 7:00 ah inkoh khawm ngai lovin chhungkua kan kal khawm a, teber-Khuangpu, Teber dawt-Drumpad, Upaber dawt-Keyboard, Upaber-Guitar kan in set a. Hlahril lam pawh nuber leh kan nula an awm a, kan zaia, testimony leh thuchah tawi kan ngai thla ṭhin.

Nuam kan tiin, zantin chhung inkhawm kan chhunzawm ta a. Vawiin thleng a chawlhni vawi 16 kan inkhawm theihloh champha ni mahse, Lockdown hma ai mahin kan inkhawm zing ta a. Chhungkua in hun kan in sem a, zantin kan inhman chhawk a. Kan hlawkpui in, kan zaiho ṭhin a, a nuam kan ti hle.

Chhun lamah pawh hunawl hnawh khah na tur zawn a ngai a. Chuktuah huan te lah kan nei ve silo. Ngaihtuahna a kal kual vel a, chutah kum 2018 a Theological courses (Doctor of Divinity) atana admission ka lo tihfel tawh na University of Jerusalem, Chennai (https://www.ujglobal.org){*Accredited by World - Wide Accreditation Commission of Christian Educational Institutions, Richmond, VA, USA
*Accredited by International Council of Evangelical Theological Accreditation Inc., Louisiana, USA
*Accredited by “Great Commission” Accreditation International, Netherlands, Europe
*Accredited by “Revival Ministries”, (ABC Apostolic Bible Centre), Australia
*Accredited with International Board of African Ministries (IBAM), South Africa
*Accredited and Affiliated with The DIAM International University, New Delhi
*Member of National Association for Theological Accreditation (NATA), Bangalore
*Member of Asian Board of Theological Accreditation (ABTA)
*Organized under the Laws of the State of Tamil Nadu, INDIA}
chuan min rawn bia in lockdown ṭangkai taka hmang turin duhsakna min rawn hlan a. Hun engemaw chen ṭul dang avanga regular taka ka assignment ka chhunzawm theih loh heng course hrang hrang-
1. Bible theme course from Old Testament leh New Testament.
2. Blessing or curse-you can choose.
3. Holy spirit in you.
4. Extravagant love.
5. Called to conquer.
6. Does your tongue need healing?
7. Spiritual warfare.
8. Entering the presence of God.
9. Breaking generational curses.
te hmanga ka zirlaibute keu na hun leh zawhna assignment chhanna hun ka neih phah ta a. Hma bak ko tak, phurawm ang reng tak atan hun alo in hawng ta. Lehkhabu chhiar liam puat mai ni lova, zawhna chhanna turin inbuatsaih a ngaih avangin rin ai takin a hautak duh a. Room hrangah in khung hrangin nikhatah darkar 5/6 te ka khurbin a ngai ta a. Kawng leh lamah lockdown ṭha mi ka hmang a ni ber a. Mahse, ka hlawkpuiin nuam ka ti sawt hle.

Chumai a nilo, lehkhabu ṭha (Pathian thu lam) chhiar na hun ka ngah bawk a, ka lehkhabu la chhiar loh te ka lakhawm a. Ka chhiar ta tluk tluk bawk a. A hlawk thlak hle.
Tin, naupang school kal a theih tak lovah chuan inah kan awm a. Zirlai han bih ngar ngar alo peihawm loh bawk nen an hman duh khawp mai. Tin, ei leh in tur pawh intuituah a awlin, taksa in alo ngeih bawk a. Kan rit ṭan riau. Tlai leh zing ah hmaituama walk zeuh zeuh a lo ṭul a. Sorkar phal chin pel silovin insawizawi a ngai ṭhin.

In leh a vel tihfai pawh hunin a daih bawk a. Tih ngai em em awm lovin a fel vel vek mai. Chuan, sorkarin pisa kai dan arawn siam rem a. Office kai alo ṭul ta a. Hripui hlau ṭi takin kan chhuak a, chhungkua, thawhpui leh ṭhian kan ngaih em em te pawh in chibai ngam lovin kan in hmu a. He hripuiin a nghawng in chibai leh han ti ti ho pawh kan ṭi hle mai. He 'China Virus' hi chu ava chimawm em!

Chu ai maha hripui nghawng chimawm em em chu chhiattawk/thihna tawk chhungkua te ah a ni. Kan in lenpuiin kan in thlamuan thei ta si lova. Mithi/Khawhar chhungte an lainatawm tak meuh meuh ni. Chumai nilo, khawvel economy nasa taka a nghawng hi a lungawi thlak loh hle bawk. He hripui hi liam vat vat se. Nunphung pangaia let leh vat hi a chakawm tawh a ni.
(A break a fail deuh va, a thui ta mah mah e, duh tawk mai ang.)