Monday, May 18, 2020

GOD'S FAVOR! (Genesis 39)

Tupawh hian duhsakna, hmangaihna, ngaihsakna kan beisei vek a. Mahse, mihring kan in duhsakna, hmangaihna leh kan inngaihsakna chuan tawp chin a nei ṭhin. Thil hote avang tein a bo mai ṭhin. Mahse, duhsakna, hmangaihna leh ngaihsakna tawp ngailova min enkawltu kan neia chu chu Pathian a ni. Lalpa chu fakin awm rawh se!

Josefa kha a unaute thikna avangin, khuarkhurumah paih, sala hralh a tawk a. Chuti chung chuan Potifera nupuiin alo hmu tai tlat. Engnge a chhan? Sal tlangval mai mai si!

Kha sal tlangval mai mai khan pawisa, sum leh pai, hausakna chhuan tur a nei miah lo. Mahse, Pathian duhsakna a dawn avangin Tlangval pian nalh, sa ṭha, hmelṭha leh duhawm niin Sipai hotu nupui khan a hmu tâi tlat a ni.

Potifera'n a ring em em a. A neih zawng zawng a nupui tihloh chungah hotuah a siam a. Mahse, thuneihna a pek tel ve loh a nupuiin Josefa thuhnuaia awm a chak a, nitin a thlêm a nih kha.

Josefa hian Pathiana adikna leh rinawmna hi a vawng tlat a. Khawvel thil diklo taka nawmna in a hralh phal lo.

Keini ringtu chu Pathian neitu inti reng siin, diklo deuh a hlawkna, chanvo kan chan dâwn chuan Pathian kan phatsan fo ṭhin. Mahse, Pathian laka rinawm tlat Josefa chu Pathianin a chawimawi let ve ta a nih kha.

God's favor dawngtu ni tur hian mihring/tisa ah fiahin kan awm fo thin a. Mahse, fiahna kan paltlang chuan malsawmna min pe ṭhin.

Chu malsawmna chu hriselna, pian nalhna, hmelṭhatna, duhawmna, sum leh hausakna leh dinhmun ṭha adt... a ni.

Pathian duhsakna dawng turin Pathian mithmuhin i rinawm tlat ang u.

Wednesday, May 13, 2020

KHER KHER! (EXODUS 12 ATANGA ZIRTUR) (Thlarau Thianghlim in hriatthiamna in thuam che u rawh se.)



Kan Pathian hian a ropuizia tarlanna hmanrua atan hian Thuthlung Hlui hunah a ni emaw Thuthlung Thar hunah a ni emaw a duh duh hi a hmang mai thin. A hman theih tura lo awm hnaivai deuh apiang hi a hmang mai thin niin  kan Bible ah pawh hian kan hmu a ni tih hi kan lo hriat hmasak atan.

Aigupta atanga a hnam thlan Israelte a hruai chhuah dawn pawh khan mi ropui, mifing (intellectual) emaw hausa leh thiltithei te kher thlang lovin Mosia leh Arona te unau kha a hmang mai a. Chutiang chiah chuan tun hunah pawh hian Pathian hian a chakzia leh a ropuizia tarlanna tur atan hian nang leh kei hi a hmanrua kan ni thei a ni. Tun tumah hian Exodus 12 atanga zirlai tawite kan zir ho atan ka rawn thlang chhuak a. Kan hriat angin Exodus tih chu Mizo tawng chuan ‘Kalchhuahna’ tihna a ni a.

Pathianin amite Aigupta rama mangang tak leh hrehawm taka an awm kha a hre reng a. Awlsam taka hruai chhuak mai awm kha, a thiltihtheihna tarlang zawng khan a kalpuikher lai hi a ti ngaihnawmtu a ni. Pathian hian tum 14 zet A ropuizia leh thiltihtheihzia, A Pathianzia Pharoa hmangin a tarlang te te a. Chumi zinga a thiltih pakhat chauh chu kan zirho dawn a ni. Chu chu eng  nge ni?

Tum 14 zinga a tum khat : Kum khat a thla chhiar tan ni hmasaber a ni 10 ni takah beram emaw kel emaw kum khat hnuailam hmel hem lo an talh anga, Chumi zan la la chuan a rawh a rawh ngeiin an ei anga, chhum lohva rawh ngei tur a ni a. An ei bang a tuk atan an dah tha tur a ni lo. Chubakah hnim kha (bitter) nen an ei tur a ni. Chu an sa talh thisen chu an kawngka biangah an tat tur a ni a. Chu chu an himna tur a ni. Chumi thla vek ni 14 ni ah chuan chhang dawidim telh loh kut ni ni 7 chhung an ei tur a ni a. Dawidim telh an ei vaih chuan tihboral tho tur an ni. Heta Pathian in tihtur a pek hi thupek (order) a vek a ni.

Kan Pathian hi ava ti kher kher em?
Mahse, ngun taka kan ngaihtuah tur chu kan Pathian hian a mite hi an manganna laka chhanchhuah a tum a, a chhanchhuak ngei dawn a, mahse, an mahni lamah thu an awih ve tur tih tur a pe a. Chu tih tur a pek chu an zawm chuan an him dawn a ni. Beramno thisen kawngka bianga tat ringawt kha himna tluantling a ni lova. Beram/Kelsa rawh ei zo, dawidim telhloh chhang ei bawk mai bakah kawngka bianga thisen kai kha an himna a ni. Pathian hi hmangaih Pathian kan ti a. A hmangaihna, a zahngaihna, a ngilneihna lam ringawt kan tuipui hi kan himna a ni lova. A  thu kan awi let ve hi a phut a  ni.

Kan thawh ve tel miah lovin krawsah kan tan min tih zawh sak tawh na hi kan vanram kaina chu a ni the meuh mai. Mahse, chuti chunga thil kan tihsual luih si chuan sual tana in thawina a awm tawh loh tur thu hi  Hebrai 10:26 ah min hriattirin a indelhkilh sa vek a ni. Israel fate pawh hi condition fel tak a pe a. Chhang dawidim telhloh ei tura a tih mek laia dawidim telh an ei chuan boralna tho a ni a. Kalhlen kut sa pawh hi a zana ei zawh tur kha thupek ‘tur a ni’ tih hmangin a delhkilh a ni.

Chutichuan Israel faten Pathian thu an awih ta, tih tur apiang an zawm a. Engnge an chungah thleng ta? An mahni ti duhdahtute thinlung a thlak thleng a (Exodus 12: 36) Aigupta mite chuan Israel mite chu a khawngaih tir a, an dil a piang an pe ta zawk a ni.

Pathian thupek, a thu Bible a kan hmuhte kan zawm chuan Pathian malsawmna mai nilo, min hawtute hmangaih letna thleng hian Pathian in a thawk thei a ni. Kan buaina, kan manganna min lak kian sak tur ringawta Pathian hnena tawngtai leh dilna thlen lo hian, kan Pathian ‘ti kher kher’ tura min duhtu thu hi awih ila. Chu chu kan tan atha a ni.


Wednesday, May 6, 2020

HOSANA! LALPA HMINGA LO KAL CHU FAKIN AWM RAWH SE.(Marka 11:9)


Misualten ‘Vanram’ kan thlen leh theih na tura kawng hawng turin Lei hmun khawhar tahna ramah kan Lal Isuan mihring a rawn chang a. A damchhung kum 33 chhung hian Lal Isuan vawikhat chiah chawimawi a hlawh a. Chu chu Jerusalem ah a ni a.
Mi tam tak a tidam a, thil mak nasa tak a tih avangin amah a beisei nei leh mak titu tam tak zingah a nun a hmang a. A rawngbawlna chu mi tam tak bengkhawn leh hriat hlawh mahse chawimawi a hlawh thu hi kan Bible hian min hrilh lo. Chawimawi hlawh hi a rawn kalchhan a nilo tih hi a chiang em em bawk a ni. Jerusalem a luh hma lawk hian Jeriko ah chhiah khawntu Zakaia nen an in tawk a. Zakaia leh a chhungteah chhandamna a thleng a.
Lal Isuan a zirtir pahnih te hnenah “In hma zawn khuaah sawn va kal ula; tin, in luh tirhin sabengtung no thlun, tuma la chuan ngai lohna inva hmu mai ang; chu chu phelh ula, han kai rawh u. Tin, tupawhin, ‘Kha kha engah nge in tih?’ an tih che u chuan, ‘Lalpain a duh a ni, hetah a rawn dahtir leh thuai ang e,’ ti ang che u” a ti a. Marka 11:2-3
Helai thu a kan hmuh ang hian Isua engkimtithei a nihzia leh Pathian fapa engkim hre vektu a nihzia atarlang chiang hle a. Tin, Lal Isua Sabengtung no chunga a chuan tur hi Zawlnei Zakaria khan a lo sawi lawk a. “Mi fel a ni a, hnehtu ani; Inngaitlawm takin sabengtung chungah a chuang a, Sabengtung no chung ngei ah” (Zakaria 9:9) tiin.
Lal Isua hian zalen taka a chuan theihna tur tuma la chuanna ngailoh sabengtung no a thlang hian kan nunah min hrilh tum a neih chu ‘Pathian hmanduh leh chhawrduh, a chuanna tur atan chuan khawvel thil thalo nena in laichinna neilo thianghlim a duhzia a tarlang a ni’. Tin, sabengtung hi remna entirna a nih bawk avangin Remna Lal a nihzia entirnan sabengtung no, tuma la chuanna ngailoh hi a chuanna atan a thlang a ni tih a rinawm. Tin, Sabengtung no hian a entir pakhat chu nun thianghlim leh bawlhhlawh kailo a ni. Lal Isua chuanna tlak nun kan nei em? Lal Isua hmel hliahtu kan nunah engnge awm? Lo in zawt ila.
Khawvel thil nena in tham kawp nun kan neih chuan keimahniah hian Lal Isua a chuang thei dawn lova. Lal Isua aia lal leh langsar reng reng awmlo thinlung thianghlim hi a duh a ni.
Sabengtung no kha amah chauhva a awm khan chawimawi a hlawh lova. A kalna turah chhawl leh puanphah tur khawp chawimawi a phu lo. Nimahsela, a chunga chuang Lal Isua avang khan kha sabengtung no khan chawimawi a hlawh ve chauh a ni.
Chhâwl, tumkau leh puante phahin Lal Isua kalna tur kawngah te an phah a. Chhuitu thenkhatte sawidanah chuan Juda ho zingah hian tumkau hnah hian  hnehna leh hlawhtlinna a entir a. Chuvangin, Lal Isua pawh hi Rom sorkar awpbehna lak atanga chhuahtu, hnehtuah ngaiin tumkau nen an chawimawi a ni an ti.
Keini pawh kan chunga chuang Lal Isua a nih chuan chawimawi tlakloh, chawimawiin kan awm thin a. Chawimawi phu loh, chawimawiin; malsawm phu loh, malsawmin kan awm thin chauh a lo ni. Rawngbawlna kawng hrang hrangah Lal Isua aia lansarh kan tum chuan mualphona leh buaina a lo thleng thin a. Mahse, langsar tur Lal Isua kan chunga a chuan chuan kan phu loh malsawmna kan dawng thin.
Vawiin ‘Tumkau Ni (Palm Sunday)’ min hruaithlengtu Pathian fak leh chawimawi hi keini ringtute kovah ngahin a awm a. Kan thinlung chhungril ber thlenga min hmu fai vektu hi he niah hian fak leh chawimawi hi kan tih ngei tur a ni. Zâi thei, lâm thei, “Hosana” ti thei a ‘aw’ tha min petu chawimawiin he hun hi kan hmang dawn lawm ni! Lal Isua hi chawimawina sangber hlan thei turin kan za in Lalpan mal min sawm sak rawh se. Amen!